Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Obecnie powierzchnia lasów w Polsce wynosi ponad 9,27 mln ha, co odpowiada lesistości 29,67 proc. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego ponad 7,3 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.

W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju została zwiększona z 21 proc. w roku 1945 do 29,67 proc. obecnie (według Raportu o stanie lasów w Polsce 2022 r.

Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości”, zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich ok. 65 proc. gatunków roślin, zwierząt i grzybów.

Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Siedliska lasowe i lasów mieszanych występują na 50,4% powierzchni lasów; siedliska borowe i borów mieszanych zajmują 49,6%. W obu grupach wyróżnia się dodatkowo siedliska wyżynne, zajmujące łącznie 6,7% powierzchni lasów, i siedliska górskie występujące na 8,5% powierzchni.

Przestrzenna lokalizacja siedlisk w dużym stopniu wpływa na rozmieszczenie drzew gatunków panujących. Poza obszarem górskim, gdzie w składzie gatunkowym obserwuje się większy udział świerka, jodły i buka, w większości kraju przeważają drzewostany z sosną jako gatunkiem panującym.

Gatunki iglaste dominują na 68,7% powierzchni lasów Polski. Sosna, która według Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasów (WISL) zajmuje 58,7% powierzchni lasów wszystkich form własności, 60,9% powierzchni w PGL LP i 55,2% w lasach prywatnych, rośnie głównie na obszarach o najsłabszych glebach.

Wyniki WISL z lat 2005–2009 i 2018–2022 wskazują na wzrost udziału gatunków liściastych o 2,2% i, odpowiednio, spadek udziału gatunków iglastych ogółem. W latach 1945–2022 udział powierzchni drzewostanów liściastych w Lasach Państwowych wzrósł z 13,0% do 24,6%.

Powierzchnia drzewostanów w wieku powyżej 80 lat zwiększyła się z ok. 0,9 mln ha w 1945 r. (GUS) do niemal 2,3 mln ha obecnie (WISL 2018–2022). W tym samym okresie przeciętny wiek drzewostanów w lasach wszystkich form własności według powyższych źródeł wzrósł z 44 do 61 lat.

Przez ostatnie 40 lat ubiegłego wieku powierzchnia odnowień – a w konsekwencji udział drzewostanów najmłodszych klas wieku – stopniowo się zmniejszała. Na szczególną uwagę zasługuje wzrost udziału odnowień naturalnych w całkowitej powierzchni odnowień, obserwowany od początku lat 90 ubiegłego wieku. W latach 1986–1990 udział ten wynosił 4,2%, w latach 1991–1995 – 6,5%, w latach 1996–2010 – 10,5%, w latach 2011–2000 – 13,7%, a ostatnich dwóch latach – 19%. Sadzonki na potrzeby prac odnowieniowych i zalesieniowych produkowane są w szkółkach leśnych.

Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.

Konkurencyjność ze strony dopłat bezpośrednich do produkcji rolnej oraz wyłączenie ze wsparcia na zalesianie trwałych użytków zielonych, a w wypadku Lasów Państwowych zmniejszenie powierzchni gruntów porolnych i nieużytków przekazywanych do zalesień przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (do 2017 r. Agencję Nieruchomości Rolnych) to główne przyczyny zmniejszania się powierzchni zalesień w ostatnich latach. Na bilans powierzchni leśnej wpływa również wyłączanie gruntów leśnych na cele nieleśne. W trybie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych w roku 2022 wyłączono 954 ha, a ogółem w latach 2011–2022 – 7,4 tys. ha. Ponadto w trybie tzw. specustaw w latach 2011–2022 nastąpiło wylesienie 5,9 tys. ha gruntów leśnych zarządzanych przez PGL LP, z czego 5,3 tys. ha na realizację inwestycji z zakresu dróg publicznych. W omawianym okresie zagospodarowano na cele leśne nieco ponad 1 tys. ha gruntów zrekultywowanych, wyłączonych z produkcji leśnej we wcześniejszych latach.

Na wielkość powierzchni lasów w zarządzie Lasów Państwowych wpłynęło również przekazanie w latach 2011–2022 około 3,3 tys. ha lasów w zarząd Ministerstwa Obrony Narodowej. Z kolei, korzystając z prawa pierwokupu, w 2022 r. PGL LP zakupiło 3,9 tys. ha gruntów leśnych i 0,8 tys. ha gruntów przewidzianych do zalesień. Natomiast, o ile działania wynikające z ustawy z dnia 23 lipca 2021 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych ze specjalnym przeznaczeniem gruntów leśnych, polegające na wymianie gruntów leśnych PGL LP na grunty (leśne lub do zalesienia) innych własności, nie pomniejszają powierzchni lasów w zarządzie PGL, to mają wpływ na powierzchnię lasów w Polsce.